Początków szkoły w Radziechowach należy doszukiwać się w historycznych związkach z kościołem parafialnym. Na przełomie XIV i XV w. kiedy już istniała parafia w Radziechowach szkoła związana była z kościołem nie tylko samym programem, ale i osobą nauczyciela „mianowanego” i często utrzymywanego przez miejscowego proboszcza.

    Pierwszą nie budzącą żadnych wątpliwości wiadomość o rektorze parafialnej szkoły radziechowskiej znajdujemy w roku 1577 w wykazie podatku na rzecz państwa zwanego „subsidium charitatirum”, do pełnienia którego zobowiązani byli obok duchowieństwa także i nauczyciele ówczesnych szkół. Zapis ten świadczy o tym, że tam gdzie był rektor szkoły, musiała być i szkoła.

    Szkoła z jaką spotykamy się w Radziechowach pod koniec XVI wieku była kierowana przez jednego nauczyciela. Pierwszym rektorem szkoły, którego imię zachowało się w archiwach, był uczący w radziechowskiej szkole w 1598 r. Andrzej rodem z Żywca. Jako zapłatę za swoją pracę w szkole, rektor pobierał tzw. klerykaturę. Oprócz tego stałego wynagrodzenia, dodatkowym źródłem utrzymania dla rektora była służba w kościele polegająca na graniu, śpiewaniu, prowadzeniu ksiąg parafialnych oraz nadzoru nad gospodarstwem parafialnym.

     Program nauczania w szkole parafialnej obejmował zazwyczaj naukę czytania, pisania i rachowania. Pierwsze zapisy o budynku szkolnym zawarte są w aktach wizytacyjnych biskupów krakowskich w roku 1647. Z nich dowiadujemy się o nowym budynku, wybudowanym zapewne razem z plebanią i zamieszkałym przez komendarza – zastępcę proboszcza. Wybudowanie tej szkoły było zasługą znanego z czasów wojen „potopu” szwedzkiego proboszcza radziechowskiego i pierwszego dziekana żywieckiego ks. Stanisława Kaszkowicza, który objął zarząd parafii w 1642 r.

      Dalsze losy Szkoły w Radziechowach prawie na cały wiek giną w mrokach historii. Milczenie to przerywa dopiero protokół wizytacyjny ks. Antoniego z Brzezia Lanckorońskiego, który wizytował dekanat żywiecki w roku 1748 na polecenie biskupa krakowskiego Andrzeja Stanisława Kostki Załuskiego. Ze źródeł tych wynika, że wraz z całym ówczesnym szkolnictwem, szkoła w Radziechowach przeżywała w połowie XVIII w. poważny kryzys. Taki stan utrzymywał się do końca wieku i przez cały wiek XIX. W wieku XIX szkoła mieściła się w budynku w tzw. „wikarówce”. Wybudowana ona była naprzeciw kościoła, po drugiej stronie drogi. W latach 60–tych spłonęła w pożarze.

      W roku 1874 wybudowano obok kościoła budynek drewniany z przeznaczeniem na szkolę, składający się z jednej izby i mieszkania dla nauczyciela. Nauczycielem tym, a zarazem organistą był Wojciech Kudłacik. Nauka odbywała się z przerwą obiadową przez cały dzień w czterech oddziałach (stopnie) I, II, III, IV. Dzieci uczęszczały do tej szkoły przez 5 lat. Następną była szkoła tzw. „niedzielna” z nauką we  wtorki, czwartki i niedzielę. Książek było bardzo mało. Elementarz był podstawowym podręcznikiem dla młodszych uczniów, a dla starszych książka do polskiego i rachunków. Więcej  pisano na tabliczkach, mniej w zeszytach.  Pierwszy rok nauki rozpoczynało zazwyczaj   około 30 dzieci, a kończyło piąty rok zaledwie kilku.

     Rok szkolny 1900/1901 rozpoczęto w szkole jednoklasowej, mieszanej. Ogółem naukę rozpoczęło 251 dzieci.

  Rok szkolny 1901/1902 -  szkoła stała się dwuklasowa. Pełniącym obowiązki kierownika był Piotr Piekarczyk, a nauczycielem Józef Milewski, który został kierownikiem radziechowskiej szkoły w 1907 roku.

      W 1911 roku funkcjonowała dwuklasowa szkoła z planem nauczania szkół czteroklasowych. Budynek drewniany został rozebrany a w jego miejscu wybudowano z cegły nowy budynek  z  4 salami lekcyjnymi.

      W roku szkolnym 1914/1915 (rok wybuchu I wojny światowej) były 4 oddziały i 7 klas, w których łącznie uczyło się 409 uczniów. W następnym roku szkolnym naukę pobierało już 561 uczniów.          

       Od roku szkolnego 1921/1922 kierownikiem szkoły jest Józef Stawowczyk, który funkcję sprawuje aż do 1947 roku.

      W 1927 roku powstaje 7-klasowa Szkoła Powszechna. W takim kształcie organizacyjnym i  przy tym samym kierownictwie szkoła powszechna funkcjonuje do wybuchu II wojny światowej. W czasie trwania wojny budynek szkoły został zajęty na szkołę  dla dzieci „bauerów” niemieckich. Dzieci polskie uczyły się w „Lokalu”   (dawna stajnia plebańska) oraz na tzw. tajnych kompletach w prywatnych mieszkaniach.

      Po zakończeniu okupacji szkoła wznowiła swoje normalne funkcjonowanie. Naukę w roku szkolnym 1945/46 rozpoczęło 623 uczniów. Ze względu na dużą ilość uczniów nauka odbywała się w starej szkole (4 sale lekcyjne) i w wynajętych izbach na poczcie, w kółku rolniczym, u „Ferdka” i w „Lokalu”.

Od 1947 roku wznowiono prace związane z budową nowej szkoły (obecny budynek) pod którą część fundamentów wybudowano jeszcze przed wybuchem II wojny światowej.

      Nowym kierownikiem szkoły został w roku szkolnym 1947/48 Franciszek Ozimiński który kierował nią do 1973 roku.

Nowo wybudowana szkoła oddana została do użytku 3 lutego 1952 roku.

      W latach 1974 – 1978 dobudowano drugi budynek szkoły wraz z salą gimnastyczną i zapleczem wychowania fizycznego. Obydwa budynki połączono przewiązką stanowiącą pomiędzy nimi przejście.

       Kolejnymi dyrektorami szkoły byli :

     -    1973 – 1975  Józef  Biela

     -    1975 - 1978 mgr Jerzy Rozynek 

     -    1978 - 1980 Józef Biela

     -    1980 - 1987 mgr Zbigniew Wiecha

     -    1987 - 31.01.2007 mgr Marek Kuniec

 

W 1999 roku szkoła przeszła kolejny etap reformy. Po 6 – letniej szkole podstawowej utworzono 3–letnie gimnazjum. Dyrektorem powstałego Gimnazjum Publicznego nr 1 w Radziechowach została mgr Barbara Mika.

W 2005 roku szkołę i gimnazjum połączono w jedną strukturę organizacyjną Zespół Szkół, a jego dyrektorem został mgr Marek Kuniec.

      W dniu 14 października 2005 roku na wspólny wniosek Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców, Rada Gminy w Radziechowach – Wieprzu nadała Zespołowi Szkół ( tym samym Szkole Podstawowej i Gimnazjum Publicznemu nr 1 ) imię Księdza Prałata Stanisława Gawlika wieloletniego proboszcza parafii radziechowskiej.

     Od 1 lutego 2007 roku do chwili obecnej funkcję dyrektora Zespołu Szkół im. ks. prał. St. Gawlika pełni mgr Jadwiga Śleziak.